Koszty sprawy w sądzie – Ila zapłacę za pełnomocnika drugiej strony?

Ile będzie kosztował mnie spór sądowy? Ile zapłacę za adwokata, radcę prawnego drugiej strony w przypadku przegrania sporu z Pracodawcą / Pracownikiem? Ile kosztów Sąd zasądzi na moją rzecz, jeśli wygram sprawę z Pracodawcą / Pracownikiem?

Rozważając spór z Pracodawcą czy też Pracownikiem powyższe pytania są jednymi z podstawowych.

W dzisiejszym wpisie odpowiem jakie możemy ponieść koszty jeśli przegramy proces i będziemy musieli pokryć koszty pełnomocnika drugiej strony.

W poprzednim wpisie wspomniałam już, że do kosztów procesu zaliczają się również koszty zastępstwa procesowego.

Standardowo, w sprawie pracowniczej, na koszty procesu składają się opłata od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika oraz, ewentualnie, wydatki poniesione w toku procesu (np. wynagrodzenie biegłego sądowego).

W dzisiejszym wpisie przybliżę temat wynagrodzenia pełnomocnika z wyboru.

I. Czym są koszty zastępstwa procesowego?

W postępowaniu sądowym każda ze stron tego postępowania może występować samodzielnie lub z pełnomocnikiem: profesjonalnym, np. radcą prawnym, adwokatem lub nieprofesjonalnym – np. rodzicem. Pełnomocnik działa w postępowaniu sądowym w imieniu jeden ze stron postępowania – powoda lub pozwanego – którymi są, rzecz jasna, pracownik i pracodawca.

Każdy z nas, decydując się na wniesienie pozwu lub nawet w trakcie postępowania, może poprosić o pomoc pełnomocnika.

Jeśli będzie nim profesjonalny pełnomocnik, np. radca prawny, zawierana jest stosowna umowa cywilnoprawna oraz udzielane jest pełnomocnictwo radcy prawnemu. Najczęściej bezpośrednio z pełnomocnikiem ustala się koszt jego pracy i strona „wynajmująca” pełnomocnika samodzielnie reguluje to wynagrodzenie.

Dodatkowo jeśli będziesz korzystał ze wsparcia radcy prawnego, adwokata to  w razie wygranej, od strony przeciwnej, przysługiwać Ci będą koszty zastępstwa procesowego ustalone przez ustawodawcę. Jeśli zaś przegrasz proces, a Twój przeciwnik będzie korzystał z pomocy radcy prawnego, adwokata to Sąd może zasądzić od Ciebie zwrot kosztów zastępstwa procesowego na rzecz drugiej strony.

O takich właśnie kosztach będzie ten wpis.

II. Kto płaci koszty zastępstwa procesowego?

Generalna zasada jest taka, że koszty zwraca strona przegrywająca przeciwnikowi, czyli stronie wygrywającej proces.

Zasada ta wynika z art. 98 § 1 k.p.c.:

Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Przykładowo:

– jeśli pracodawca jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika i wygra proces w całości, to sąd zasądzi koszty zastępstwa procesowego od pracownika,

– jeśli pracownik jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika i wygra proces w całości, to sąd zasądzi koszty zastępstwa procesowego od pracodawcy,

– jeśli pracodawca (lub pracownik)nie jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika i wygra proces w całości, to sąd nie zasądzi kosztów zastępstwa procesowego od pracownika.

Dodatkowo, obowiązuje zasada stosunkowego rozdziału kosztów między stronami procesu. Znajduje ona zastosowanie wtedy, gdy powód wygrywa proces w części.

Przykładowo, jeśli pracownik domaga się zasądzenia odszkodowania w kwocie 3-miesięcznego wynagrodzenia, a sąd zasądzi odszkodowanie w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia, pracownik wygra proces w części.

W razie częściowej wygranej, stronie wygrywającej należą się koszty zastępstwa procesowego w kwocie niższej niż wynikająca z rozporządzenia. Sąd, bowiem, zasądzi na rzecz strony wygrywającej koszty procesu tylko w takiej części, w jakiej ta strona wygrała proces.

III. Ile wynoszą koszty zastępstwa procesowego?

W sprawach, w których adwokat lub radca prawny został ustanowiony z wyboru, zasadą jest zasądzanie opłat w stawce minimalnej.

Należy jednak pamiętać, iż wynagrodzenia zawodowych pełnomocników (radców prawnych, adwokatów) zależą od umowy z klientem i są bardzo różne w zależności również od doświadczenia pełnomocnika, miejsca prowadzenia sprawy, zawiłości sprawy.

Przepisy prawa regulują wyłącznie tzw. stawki minimalne, które zależą od przedmiotu sprawy i wartości przedmiotu sporu, nie są to urzędowe cenniki usług prawniczych.

O kosztach zastępstwa procesowego radców prawnych, które mogą być zasądzone w sporze sądowym, stanowi rozporządzenie z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Mamy dwie kategorie spraw, w jednych koszty są ustalone stawką ryczałtową – niską, drugie gdzie koszty liczone są od wartości przedmiotu sporu i mogą być one znacznej wysokości.

⇒ Koszty ryczałtowe w wysokości najczęściej 180 zł:

Zgodnie z § 9 ust. 1 tego rozporządzenia:

1. 1. Stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa pracy o:

1) nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – 180 zł;

2) wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż wymienione w pkt 4 – 75% stawki obliczonej na podstawie § 2 od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy;

3) inne roszczenia niemajątkowe – 120 zł;

4) ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty – 240 zł;

5) świadczenie odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – 50% stawki obliczonej na podstawie § 2 od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy.

Biorąc pod uwagę częstotliwość, z jaką konkretne rodzaje spraw pojawiają się w sądach, muszę przybliżyć, że stawka 180,00 zł obowiązuje, przykładowo, w sprawach o:

– uznanie wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę za bezskuteczne i zasądzenie odszkodowania na rzecz pracownika,

– przywrócenie do pracy w razie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę,

– nawiązanie stosunku pracy,

– spory z ZUS w zakresie podlegania pod ubezpieczenia społeczne (wtedy gdy ZUS kwestionuje umowę o pracę czy też działalność gospodarczą) czy też w zakresie dochodzenia od ZUS renty z tytułu niezdolności do pracy.

Przykładowo, jeśli pracownik, reprezentowany przez radcę prawnego, wytoczy proces o uznanie wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę za bezskuteczne i zasądzenie odszkodowania na swoją rzecz to w razie wygranej w całości sąd zasądzi od pozwanego pracodawcy dla pracownika powoda koszty zastępstwa procesowego w kwocie 180,00 zł.

Tym samym nie są to koszty, które Ty faktycznie poniosłeś, lub Twój przeciwnik na pełnomocnika profesjonalnego. Są to koszty w wysokości ustalonej przez ustawodawcę.

Ma to oczywiście swoje dobre i złe strony. Jeśli przegrywasz to lepiej zapłacić ryczałtowe koszty w wysokości 180 zł, niż te, które faktycznie Twój przeciwnik za swojego pełnomocnika zapłacił. Jeśli wygrasz, to w przypadku kosztów ryczałtowych – tego przykładowego 180 zł, nie odzyskasz od przeciwnika realnie poniesionych kosztów.

⇒  Koszty uzależnione od wartości przedmiotu sporu obowiązują w razie dochodzenia:

– odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu,

– odprawy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika,

– odszkodowania z tytułu odpowiedzialności za szkodę pracownika,

– ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy,

– odprawy emerytalno-rentowej,

– wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,

W powyższych sprawach, zasadzone koszty mogą być w wysokości:

Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

W powyższych sprawach zasądzone koszty mogą być więc już dużo wyższe i trzeba to ryzyko również uwzględniać przy rozważaniu sporu sądowego.

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”shadow-down-left” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]

Photo by Piotr Makowski on Unsplash