Ile kosztuje spór pracownika z pracodawcą w sądzie?

Udzielając porad w sprawach pracowniczych często odpowiadam na pytanie „Ile to kosztuje?”.

Postanowiłam, więc, przygotować wpis o tym, z jakimi kosztami trzeba się liczyć, kierując sprawę do sądu pracy.

W dzisiejszym wpisie dowiesz się m.in. czym są koszty procesu, czy trzeba uiszczać opłatę od pozwu i w jakiej wysokości.

I. Czym są „koszty procesu”?

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, koszty procesu to koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Tłumacząc prościej, kosztami procesu są koszty prowadzenia sporu sądowego. Zalicza się do nich:

– tzw. koszty sądowe, czyli opłaty i wydatki,

– tzw. koszty zastępstwa procesowego – koszty strony reprezentowanej przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego.

Do ważniejszych kosztów procesu zalicza się, moim zdaniem, opłata – opłata od pozwu. Co do zasady, kierując pozew do sądu, należy go opłacić. W przeciwnym wypadku pozew zostanie odrzucony, czyli sąd nie będzie się nim zajmował. O opłacie piszę jeszcze poniżej.

Innym, dość wysokim kosztem, z jakim należy się liczyć są tzw. koszty zastępstwa procesowego. Koszty zastępstwa procesowego to, najprościej rzecz ujmując, wynagrodzenie dla profesjonalnego pełnomocnika (adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego) za udział w sprawie sądowej. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego oraz zasady ich ustalania wynikają z dedykowanych temu rozporządzeń.

W procesie obowiązuje zasada odpowiedzialności za wynik procesu.

Zgodnie z tą zasadą, strona przegrywająca postępowanie (niezależnie od tego, czy to ta strona skierowała pozew do sądu, czy nie), zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi (pozwanemu) poniesione przez niego koszty procesu.

Wyobraź sobie, że, przy pomocy radcy prawnego, skierowałaś(-eś) pozew do sądu pracy. Uiściłaś(-eś) też opłatę sądową od pozwu. Sąd ten pozew oddalił. Pozwany był reprezentowany przez adwokata. Jako strona przegrywająca postępowanie, zobowiązana jesteś do zapłacenia na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego, czyli wynagrodzenia za udział adwokata w postępowaniu sądowym. Oczywiście, nie zwracasz opłaty sądowej, bo to Ty ją uiściłaś(-eś). Gdyby to pozwany przegrał, zwróciłby Ci, i opłatę sądową, i koszty zastępstwa procesowego.

We wpisie chciałabym, jednak, skoncentrować się na opłacie sądowej.

II. Która strona postępowania płaci opłatę sądową od pozwu?

Na to pytanie odpowiedź znajduje się w art. 35 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Poniżej zamieszczam jego treść:

1. W sprawach z zakresu prawa pracy od pracodawcy pobiera się opłatę podstawową wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Jednakże w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, od pracownika i pracodawcy pobiera się opłatę stosunkową od wszystkich podlegających opłacie pism.

2. Pracodawca uiszcza opłatę podstawową od pism podlegających opłacie wymienionych w ust. 1, także w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy wytoczonej z powództwa inspektora pracy.

Z tego przepisu wynika, że, i pracownik, i pracodawca, mają obowiązek uiszczać opłaty sądowe od pozwów kierowanych do sądu pracy. Jednak, dzieje się to w innych wypadkach.

Jeśli pracownik jest powodem to, co do zasady, nie uiszcza opłaty sądowej od pozwu.

Jednak, w przypadku, w którym wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50.000,00 zł, pracownik musi uiścić opłatę sądową. Nie ulega wątpliwości, że jeśli stroną powodową jest pracownik, zdecydowanie rzadziej musi uregulować opłatę sądową wnosząc pozew do sądu.

Z kolei, jeśli to pracodawca jest powodem, uiszcza opłatę sądową w każdym przypadku.

III. Ile wynosi opłata sądowa od pozwu w przypadku pracownika?

Jak wspomniałam wyżej, pracownik uiszcza opłatę sądową tylko wtedy, gdy wartość przedmiotu sporu jest wyższa od kwoty 50.000,00 zł. W tym przypadku, wysokość opłaty sądowej jest uzależniona od wartości przedmiotu sporu.

Chodzi o tzw. opłatę stosunkową. Z art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynika, że opłata stosunkowa wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, ale nie więcej niż 200.000,00 zł.

Przykładowo, jeśli w pozwie domagasz się zasądzenia zaległego wynagrodzenia w łącznej kwocie 60.000,00 zł to ta kwota stanowi wartość przedmiotu sporu i jest wyższa od 50.000,00 zł. Opłata sądowa wynosi, więc, 3.000,00 zł (60.000,00 zł x 5%).

Przykładowo, jeśli w pozwie domagasz się zasądzenia odszkodowania w związku z nieuzasadnionym rozwiązaniem umowy o pracę w drodze wypowiedzenia to kwota odszkodowania stanowi wartość przedmiotu sporu. Przyjmijmy, że będzie to 80.000,00 zł. Opłata sądowa wynosi, więc, 4.000,00 zł (5% x 80.000,00 zł).

IV. Ile wynosi opłata sądowa od pozwu w przypadku pracodawcy?

Pracodawca, wnosząc, pozew, ma obowiązek uiścić opłatę sądową od pozwu, uzależnioną od wartości przedmiotu sporu. Chodzi o opłatę opisaną w art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, która od ponad 2 lat ma dość specyficzną konstrukcję.

Jeśli wartość przedmiotu sporu mieści się w poniższych granicach, opłata sądowa jest w stałej wysokości:

– do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;

– ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;

– ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;

– ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;

– ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;

– ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;

– ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.

Jeśli wartość przedmiotu sporu wynosi więcej niż 20.000,00 zł, opłata jest stosunkowa i wynosi 5% wartości przedmiotu sporu.

Przepis ten w całości stosuje się do opłaty sądowej, jaką ma obowiązek uiścić pracodawca.

Przykładowo, pracodawca skierował pozew przeciwko pracownikowi o zapłatę odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia. Kwota odszkodowania, jakiej zasądzenia żąda pracodawca, to 40.000,00 zł. Opłata sądowa wynosi 2.000,00 zł (40.000,00 zł x 5%). Jeśli wartość przedmiotu sporu wynosiłaby 19.000,00 zł to opłata sądowa powinna zostać uiszczona w kwocie 1.000,00 zł.

V. Podsumowanie – opłata sądowa i inne koszty sprawy z Pracodawcą / z Pracownikiem. 

Temat opłat sądowych w sprawach pracowniczych jest wielowątkowy.

Zaznaczam, że wpis zawiera jedynie podstawowe wiadomości. Jeśli więc masz jakiekolwiek wątpliwości, w jakiej wysokości opłatę sądową powinnaś (-eś) uiścić, skorzystaj z pomocy prawnej.

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”shadow-down-left” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]

Photo by Hassan Pasha on Unsplash