ZUS zmiany od 01.01.2022r. | Ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy już nie ustanie tak łatwo

Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą zmiany w kwestiach dotyczących zasiłków ZUS. Większość z nich wchodzi w życie 1 stycznia 2022 r., a niektóre w ciągu 14 dni od ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw.

O planowanych zmianach w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych i ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa pisałam tutaj.

Zmian jest sporo więc podzielę wpis na parę artykułów. Niestety nie wszystkie wprowadzone zmiany będą korzystne. Dziś na początek napiszę o zmianie, która jest dobra i korzystna dla przedsiębiorców.

W tym artykule napiszę, co się zmieni w zakresie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przedsiębiorców?

I. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorców jak było dotychczas.

W aktualnym stanie prawnym przedsiębiorca opłacający składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za siebie (także za osobę współpracującą przy prowadzeniu pozarolniczej działalności) musi szczególną uwagę zwracać na opłacanie składek społecznych w prawidłowej wysokości. Jeśli opłaci składki po terminie bądź w zaniżonej wysokości, a ZUS nie wyrazi zgody na ich zapłatę po terminie, to podlega wyłączeniu z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

W podlinkowanym wpisie pisałam, że zamiarem jest usunięcie pkt 2 z art. 14 ust. 2 ustawy systemowej, a więc następującego fragmentu:

od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie – w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a.

II. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorców po 1.01.2021r.

Ubezpieczenie chorobowe nie będzie od 01.01.2021r. ustawać, tak jak ma to miejsce teraz, w przypadku nieterminowego opłacenia składki chorobowej czy opłacenia jej w zbyt niskiej kwocie.

Po zmianach niedopłata lub spóźnienie się ze składkami już nie wyłączy z ubezpieczenia chorobowego, a ZUS będzie naliczał składkę chorobową do momentu złożenia przez przedsiębiorcę rezygnacji z tego ubezpieczenia.

Pozornie, więc, eliminuje to też zaniechanie wypłaty zasiłku przez ZUS w przypadku stwierdzenia, że dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustało z ww. powodów.

Po zmianie, jeśli osoba, u której niezdolność do pracy z powodu choroby czy konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem wystąpi w okresie, w którym odnotowuje się zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (nie tylko zadłużenie w ramach składki na ubezpieczenie chorobowe), w wysokości przekraczającej 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę, zasiłek zostanie wypłacony dopiero po uregulowaniu zaległości.

Żeby otrzymać  zasiłek z ZUS, trzeba spłacić ewentualne powstałe zadłużenie. 

Minimalne wynagrodzenie za pracę ma wynosić w 2022 r. 3000,00 zł brutto, a więc 1% z tej kwoty to 30,00 zł. Zadłużenie w wysokości ponad 30,00 zł będzie skutkowało wstrzymaniem wypłaty zasiłków.

Jeśli zadłużenie nie zostanie w całości uregulowane w ciągu 6 miesięcy od powstania prawa do świadczenia, czyli, przykładowo, od dnia porodu, zasiłek, najprościej rzecz ujmując, „przepada” (ustawodawca użył sformułowania „przedawnia się”).

Odpowiednie przepisy znajdą się w ustawie. Dodany zostanie przepis w następującym brzmieniu:

Świadczenia, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6 (a więc zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy), nie przysługują osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, osobom współpracującym z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162), duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia, w razie wystąpienia w dniu powstania prawa do świadczenia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do czasu spłaty całości zadłużenia.

2. Prawo do świadczeń, o których mowa w art. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, przedawnia się, jeżeli zadłużenie, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.

Te przepisy wchodzą w życie od 1 stycznia 2022 r.

Ważne są również następujące informacje:

⇒ zasiłki i świadczenia rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed 1 stycznia 2022 r., będą wypłacane w wysokości, na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy zasiłkowej w brzmieniu aktualnie obowiązującym,

⇒ wnioski o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe (wnioski US-9), dotyczące okresu do 31 stycznia 2021 r., mogą być składane tylko do 30 czerwca 2022 r.

Dobrze byłoby, zatem, zorientować się, czy ZUS nie odnotował żadnego zadłużenia na rachunku składkowym, a jeśli tak – podjąć niezbędne działania.

Spraw związanych z ustaniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego prowadziłyśmy i prowadzimy dużo w Kancelarii. Pokazywało to skalę problemu i niesprawiedliwość. Czasem mały błąd przedsiębiorcy miał bardzo duże konsekwencje. Nie było też jednolitego podejścia zarówno ZUSu jak i sądów do wniosków o przywrócenie terminów płatności składek.

Powyższą zmianę z całą pewnością trzeba pozytywnie ocenić.

O kolejnej zmianie dotyczącej zmian dotyczących liczenia okresów zasiłkowych napisałam artykuł, który znajdziesz tutaj.

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”samonaśladownictw” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji, napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]

Obraz Gerd Altmann z Pixabay