2# Tydzień z życia Mecenaski – Prawnik od ZUS i Prawa Pracy

Tydzień temu zapoczątkowałam nowy cykl wpisów na blogu. Wyjaśnienie motywów i koncepcji opisałam na początku artykułu, który znajdziesz tutaj.

I jak się rzekło to trzeba być słownym. Dziś przeglądając Instagram przy śniadaniu napotkałam doskonałego mema, który podsumowuję ową moją „słowność” (uwaga będzie lekko „brzydki”e słowo).

Autora mema nie znam, ale screenshot pochodzi z profilu na instagramie Marcina Mellera. Mi się bardzo spodobał i to dobry drogowskaz na początek tygodnia. Niech nam się udaje planować i kończyć dobre i pożyteczne rzeczy w tym tygodniu!

Ale „do brzegu” jak często mówię – jak minął mi poprzedni tydzień, co zajmowało mi głowę, myśli i uczynki? Już piszę.

Tydzień niby krótszy, ale to nie znaczy, że nie mam o czym pisać.

I. Prawo od zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia.

Poprzedni poniedziałek, oprócz publikacji poprzedniego wpisu, to dzień w którym gościłam w Sądzie Rejonowym w Łodzi.

Przedmiotem sprawy było prawo Klientki do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia przy jednoczesnym posiadaniu innego tytułu do ubezpieczeń, w tym przypadku działalności gospodarczej.

O tym kiedy przysługuje prawo do zasiłku po ustaniu zatrudnienia przeczytasz we wpisie:

Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia – kiedy i w jakiej wysokości przysługuje?

Sam wpis jest z 2016 roku ale nadal aktualny i zawiera wszelkie konieczne informacje (dodatkowo właśnie sobie uświadomiłam, że bardzo specyficzne zdjęcie mu przypisałam…).

Podstawowe zasady są takie:

Zasiłek chorobowy przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego osobie, która stała się niezdolna do pracy:

1) w czasie trwania tytułu ubezpieczenia i niezdolność ta trwa nieprzerwanie po jego ustaniu;

2) po ustaniu tytułu ubezpieczenia

Jednakże w art. 13 ustawy zasiłkowej przewidziane zostały negatywne przesłanki, które uniemożliwiają skorzystanie z zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu do ubezpieczeń społecznych:

Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy:

1) ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy;

2) kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby; 

(…)

Jak widać sytuacja prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie jest już taka oczywista, jeśli mamy dwa tytułu do ubezpieczeń, czyli co w sytuacji, jak ktoś ma umowę o pracę i działalność gospodarczą lub umowę zlecenia?

A co w sytuacji gdy mimo, iż obok etatu ma działalność gospodarczą ale z uwagi na stan zdrowia również tej działalności nie wykonuje? Ma wtedy prawo do zasiłku? Czy to prawo do zasiłku będzie miał z umowy o pracę czy z działalności gospodarczej?

Sprawa się jak widać może komplikować i stawiać wiele pytań.

Wyniku sprawy jeszcze nie znamy, podzielę się jednak jednym z argumentów, jaki wykorzystujemy, żeby sprawę wygrać:

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 czerwca 2012 r., I UK 13/12, wskazał, że:

Ryzykiem chronionym jest w tym przypadku niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej, zarówno tej, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania

Jak myślisz, Klientka uzyska prawo do zasiłku czy też nie? Śmiało podziel się swoim „typem” w komentarzu.

Na marginesie napiszę, do innych Mecenasów z innych miast, iż jeśli będziecie przyjeżdzali do Sądu Rejonowego w Łodzi na ulicę Kopcińskiego, to warto zaplanować sobie trochę więcej czasu. Czas wolny przed rozprawą lub po warto spędzić w nowo otwartym Monopolis w Łodzi.

Ja sama trochę podróżuje po sądach w kraju i lubię połączyć pożyteczne z miłym i wypić kawę lub zjeść lunch po rozprawie w mieście do którego jadę. Wszelkie rekomendację dobrych miejsc mile widziane!

II. Apelacje od niekorzystnych wyroków w sprawach ZUS

Należy pamiętać, że postępowanie w Polsce jest dwuinstancyjne, czyli od wyroku Sądu I Instancji strony, czyli zarówno ubezpieczony jak i ZUS mają prawo złożyć apelacje. Proszę nie dać się zwieść jakimkolwiek obietnicą prawników, że wygrywają 100% spraw w pierwszej instancji. Nikt, ale to nikt nie ma takiej skuteczności.

A jeśli twierdzi, że tak ma, to musi odmawiać obrony większości Klientom, którzy się do niego zgłaszają. Niektóre sprawy Klientów już po wstępnej analizie zapowiadają się na sukces na 99%, niektóre niestety mają tych szans 70%, 50%, a czasem i mniej. Jeśli jednak są szanse to warto rozważyć Odwołanie od decyzji ZUS.

W tym tygodniu pisaliśmy apelacje w zakresie tematu, opisanego na blogu w artykule:

⇒ 99% udziałów wspólnika w spółce z o.o. – dlaczego nie uchroni przed obowiązkiem zapłaty składek ZUS?

I oczywiście dominujące jest stanowisko, iż taki układ udziałów w spółce nie uchroni przed obowiązkiem zapłaty składek ZUS. Zdaje sobie sprawę, że jest to bardzo ryzykowny sposób optymalizacji składek ZUS (doradzamy nawet wprost zupełnie inne sposoby na ową optymalizacje), jednakże nic w życiu nie jest do końca czarno – białe.

Wiara w to, że właśnie takie życie jest opuściła mnie gdzieś w okolicach matury. Tak więc i teraz wiem, że nie zawsze wszystko możemy oceniać tak kategorycznie.

W tym konkretym przypadku, podział udziałów nie był adekwatny do wkładu pracy, zaangażowania obu wspólników. Zaś takie niekorzystne ukształtowanie udziałów wynikało z błędów osób doradzających. A mi osobiście ciężko zgodzić się z takim machinalnym spojrzeniem Sądu, któremu spojrzenie w podział udziałów, wystarczy do wydania korzystnego orzeczenia dla ZUS.

Mamy w tej sprawie naprawdę dobrą argumentację, dobre zeznania stron i świadków. I nie poprzestaniemy po przegranej pierwszej bitwie.

Drugą apelacje pisaliśmy w temacie, też bardzo szeroko opisywanym nie raz na blogu, przykładowo we wpisie:

⇒ Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorcy cd.

To jest chyba pierwszy artykuł na temat kontroli ZUS, z 2013 roku, temat opisywany już przeze mnie prawie 8 lat temu, a nadal bardzo aktualny. ZUS nadal na szeroką skalę kwestionuje działalności gospodarcze tych przedsiębiorców, którzy korzystają z zasiłków chorobowych.

W tym konkretnym przypadku też ciężko nam się zgodzić z wyrokiem. Mieliśmy dowody wprost potwierdzające wykonywanie działalności, mieliśmy świadków, którzy też potwierdzili wykonywanie działalności. Argumenty Sądu I Instancji, żeby wydać niekorzystny wyrok, wprost wskaże argumenty Sądu:

Zeznania świadków zostały złożone przez osoby obce dla stron, nie zainteresowane wynikiem sprawy. Świadkowie korzystali z jej usług  (.imiona i nazwiska Świadków….) bądź tez kontaktowali się z nią w sprawie zakupu materiałów. Wskazane okoliczności pozwalają, w ocenie Sądu, na przyjęcie, że świadkowie posiadają niezbędne wiadomości dotyczące okoliczności odnośnie prowadzenia przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej, z własnych obserwacji i rozmów ze skarżącą znają także fakty z jej życia (ciąże i urodzenie dzieci, doznane urazy kręgosłupa). Zeznania świadków były logiczne oraz wzajemnie się uzupełniały, wobec czego Sąd uznał je za wiarygodne.

(…)

W tej sytuacji należało przyjąć, że celem wnioskodawczyni było wyłącznie utrzymanie tytułu do ubezpieczeń społecznych, który skutkowałby osiąganiem stałych przychodów z systemu ubezpieczeń społecznych, wbrew zasadzie solidaryzmu.

Czy można się zgodzić z takim wyrokiem….? gdzie Sąd sam potwierdza, że działalność była prowadzona, że są na to dowody, jednakże samo korzystanie z zasiłków chorobowych, macierzyńskich jest naganne i z tego powodu wyklucza ubezpieczoną z ubezpieczeń społecznych, zapominając o tym, że prawo do ochrony Państwa w trakcie korzystania z uprawnień rodzicielskich jest obecnie na sztandarach rządzących.

No moim zdaniem nie można i trzeba szukać dalej sprawiedliwości, bo jak pokaże w dalszej części artykułu ma to sens.

III. Apelacja ale czemu i czy to ma sens?

No ma! Po to się czasem doprowadza sprawy do końca, żeby tak miło rozpocząć dzień w pracy środę.

O to przykład:

Sprawa toczyła się w podobnym temacie jak powyżej opisywany. Klientka prowadziła działalność, przeszła wpierw ma zasiłek chorobowy, potem na zasiłek macierzyński i niestety ZUS wykluczył ją z ubezpieczeń społecznych po zasiłku macierzyńskim. ZUS w decyzji uznał, że Klientka nie prowadziła w sposób intensywny działalności gospodarczej na zasiłku macierzyńskim i „ciach” z tego powodu uważa, że nie podlega pod ubezpieczenia społeczne po zakończeniu zasiłku macierzyńskiego.

Działalność gospodarczą można ale nie trzeba aktywnie prowadzić w trakcie zasiłku macierzyńskiego. Pisałam o tym w artykule, który znajdziesz tutaj.

Tej braku konieczności aktywnego prowadzenia działalności gospodarczej w trakcie zasiłku macierzyńskiego nie rozumiał ZUS, wydając niekorzystną decyzje i nie chciał zrozumieć Sąd I Instancji.

Jednakże Sąd Apelacyjny przyznał nam racje, zmienił niekorzystną decyzje ZUS i wyrok Sądu Okręgowego. Argumentacja, którą Sąd Apelacyjny podzielił to m.in taka:

(…)Trzeba zauważyć, że w okresie korzystania z zasiłku macierzyńskiego, ustawodawca nie nakazuje ani nie zabrania prowadzenia działalności gospodarczej. Jako że regulacja dotycząca zasiłku macierzyńskiego zawarta w ustawie zasiłkowej odnosi się także do osób posiadających status pracownika (wyrok SN z dnia 21 lipca 2016 r., I UK 260/15), warto wskazać na podobieństwo sytuacji pracownika i przedsiębiorcy w tym szczególnym okresie.

Zgodnie z powołanym uprzednio wyrokiem WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 18 września 2014 r., II SA/Go 566/14, korzystanie z urlopu macierzyńskiego nie prowadzi do rozwiązania stosunku pracy i ustania tytułu do ubezpieczeń społecznych. Skoro przepisy kodeksu pracy nakazują w sposób szczególny traktować kobietę w ciąży, ograniczając ustanie stosunku pracy do naprawdę wyjątkowych sytuacji (art. 177 k.p.), całkowicie nieuzasadnione jest przyjmowanie odmiennego stanowiska w stosunku do osób ubezpieczonych niebędących pracownikami.

Powyższe znajduje uzasadnienie również w zasadzie równego traktowania osób ubezpieczonych wyrażonej w art. 2a ustawy systemowej, która dotyczy m.in. warunków objęcia systemem ubezpieczeń społecznych.

IV. Przykładowe inne tematy jakimi się zajmowaliśmy w tym konkretnym tygodniu | Prawnik od ZUS i Prawa Pracy  |

Kwestie emerytalne:

⇒ Rozważaliśmy kwestie rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Warto pamiętać, że zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach pomostowych, osoby, które pracowały przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale nie nabyły z tego tytułu prawa do wcześniejszej emerytury, mają prawo do rekompensaty z tego tytułu.

Wynika to z art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych:

Rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Problemy jakie na tle tych przepisów powstają przeważnie dotyczą faktu, że nie wszystkie lata pracy ZUS zalicza jako pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. I tutaj bardzo często potrzebne jest wsparcie prawne.

⇒ Zajmowaliśmy się też kwestią warunków, jakie trzeba spełnić aby ZUS rozpoczął wypłatę emerytury i kwestią konieczności rozwiązania stosunku pracy.

Kluczowe informacje na ten temat znajdziesz w artykule, który jest tutaj.

Warto też pamiętać, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami, rozwiązanie stosunku pracy stanowi konieczny warunek wypłaty emerytury.

Osoba, która ubiega się o emeryturę, i w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego, kontynuuje zatrudnienie (niezależnie od wysokości zarobków i wymiaru czasu pracy), mimo ukończenia wieku emerytalnego, nie będzie miała wypłacanej emerytury w okresie tego zatrudnienia (prawo do emerytury powstaje, ale nie jest realizowane – realizacja jest zależna od rozwiązania stosunku pracy).

Kwestie związane z prawem i wysokością zasiłków chorobowych z ZUS:

⇒ Odpowiadaliśmy na wątpliwości Klientki związane ze zmianą etatu i przełożeniem jej na wysokość zasiłku chorobowego.

Czy zmiana etatu przed zachorowaniem wpłynie na wysokość zasiłku? Oczywiście tak.

Co jednak będzie jeśli do zmiany etatu dojdzie w trakcie korzystania z zasiłku chorobowego?

Zmiana wymiaru czasu pracy w trakcie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego i w trakcie trwania niezdolności do pracy nie daje podstaw do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku z uwzględnieniem jedynie nowego wynagrodzenia.

⇒ Dla kolejnej Klientki opiniowaliśmy, które składniki wynagrodzenia powinny być wliczane do podstawy zasiłku?

Przy prostym schemacie wynagrodzeń, składającym się z wynagrodzenia zasadniczego, o wyliczenie podstawy zasiłku jest łatwo. Jednakże jeśli dochodzą inne składniki wynagrodzeń, takie jak przykładowo premie, nagrody, prowizje, ryczałty, składniki wypłacane kwartalnie, półrocznie, rocznie, sytuacja może się znacznie skomplikować.

Utrudnia wyliczenie podstawy zasiłku również bardzo często brak jasnych przepisów płacowych u Pracodawcy.

Kwestie związane z prawem pracy:

⇒ dla stałego Klienta Biura Rachunkowego (każde szanujące się biuro rachunkowe powinno mieć zaufanego specjalistę specjalizującego się w prawie pracy i ZUS do współpracy, czy to stałej czy doraźnej) rozważaliśmy kwestie czasu pracy pracowników w trakcie podróży służbowych.

I tu jedna z wielu konkluzji z porady:

Przyjmuje się, że czas spędzony przez pracownika na jeździe do miejsca wykonywania pracy i na powrocie do miejscowości „startu” nie zalicza się do czasu pracy tego pracownika.

Czas dojazdu i powrotu z miejscowości stanowiącej cel pracowniczej podróży służbowej nie jest pozostawaniem do dyspozycji pracodawcy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (art. 128 § 1 k.p.), ale:

– w zakresie przypadającym na rozkładowy czas pracy (np. 8-godzinny dzień pracy) – podlega wliczeniu do rozkładowego czasu pracy,

– w zakresie wykraczającym poza rozkładowy czas pracy – nie podlega wliczeniu do czasu pracy, a tym samym nie tworzy godzin nadliczbowych, a jedynie pomniejsza czas odpoczynku pracownika.

Kwestie związane z innymi sprawami niezwiązanymi z ZUS i prawem pracy:

⇒ Sprzeciwy od nakazów zapłaty

Bardzo często nowe artykułu na obu blogach związane są z aktualnymi problemami Klientów. Tak też jest w tym przypadku, spora ilość nakazów zapłaty z e-sądu spowodowała, iż został napisany artykuł na temat:

Elektroniczne postępowanie upominawcze – EPU –  co to jest?

Ty osobiście drogi czytelników, zapewne długów i problemów z nimi nie masz ale być może Twój znajomy dostanie kiedyś nakaz zapłaty z e-sądu i będzie chciał to zignorować. Nie pozwól mu na to!

I dziś rozpoczyna się kolejny już pełny tydzień pracy, ja jutro od rana od 9 jestem w Sądzie Okręgowym w Częstochowie. Ten tydzień obfituje w sprawy sądowe. Wtorek będę w Sądzie Okręgowym w Łodzi. Środa Sąd Okręgowy w Gdańsku. Czwartek i piątek sprawy sądowe Klientów w Warszawie.

V. Prawnik od ZUS i Prawa Pracy – bardziej ludzka twarz

Podzielę się z Tobą moim profilem osobowościowym.

Ciekawe jest w nim to, że robiłam go też kilka lat temu, około 6 grudnia 2015 roku (specjalnie go odnalazłam na profilu fb Kancelarii) i wynik jest bardzo podobny. Trochę się w moim życiu zmieniło, a człowiek niby taki sam 🙂

Poniżej „cała ja”:

I kawałek opisu, z którym cieżko mi się nie zgodzić:

” (…) Obrońcy traktują swoje obowiązki osobiście, stale podwyższają poprzeczkę i robią wszystko, co w ich mocy, aby przekroczyć oczekiwania i zadowolić innych, zarówno w pracy, jak i w domu. (…)

Obrońcy to wspaniali ludzie, którzy rzadko pozostają bezczynni, jeśli jakaś ważna sprawa czeka na rozwiązanie. Ich zdolność do nawiązywania osobistych kontaktów z innymi nie ma sobie równych wśród introwertyków, a radość, jaką sprawia im podtrzymywanie więzi, aby cieszyć się wspierającą i szczęśliwą rodziną, to prezent dla wszystkich. (…)”

Masz ochotę z przymrużeniem oka poznać siebie? Test możesz wykonać tutaj. 

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”samonaśladownictw” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]

Photo by Steve Tsang on Unsplash’, 'Kolejny tydzień Mecenaski – Prawnik od ZUS i Prawa Pracy