ZUS | Zaświadczenie A1 przy działalności gospodarczej

Prowadzisz w Polsce działalność gospodarczą? Równocześnie za granicą podejmujesz zatrudnienie?

Czy wiesz, że nie musisz opłacać w Polsce składek ZUS?

Przeczytaj dzisiejszy wpis.

W tym artykule dowiesz się o tym:

1. Gdzie podlegasz ubezpieczeniom jako przedsiębiorca,
2. Czy potrzebujesz zaświadczenia A1,
3.  Jak uzyskać zaświadczenie A1.

Jako Kancelaria wspieramy przedsiębiorców w prowadzeniu firmy i w kontaktach z ZUS-em.

I. Właściwe ustawodawstwo – czy jesteś ubezpieczony w ZUS?

Jeśli interesujesz się optymalizacją składek ZUS i nie boisz się wykonywania pracy za granicą, to zapewne wiesz, że łączenie tych dwóch aktywności zawodowych jest całkiem korzystne finansowo.

O optymalizacji składek ZUS przeczytasz w regularnie aktualizowanym wpisie na blogu (https://e-prawopracy.pl/optymalizacja-skladek-zus-czyli-jak-legalnie-nie-placic-zus-u-lub-placic-go-w-nizszej-wysokosci/).

Z przepisów prawa wynika, że osoba, która wykonuje tzw. pracę najemną (na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia i ich odpowiedników) i pracę na własny rachunek (prowadzi działalność gospodarczą) w różnych państwach członkowskich, podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym wykonuje swą pracę najemną.

Tłumacząc prostym językiem i na przykładzie, osoba, która w Polsce prowadzi działalność gospodarczą, a pracuje na podstawie umowy o pracę w Niemczech, podlega ubezpieczeniom społecznym w Niemczech. W Polsce, z tytułu działalności gospodarczej, nie są opłacane żadne składki (ani społeczne, ani zdrowotna). Przedsiębiorca w Polsce nie jest w ogóle ubezpieczony.

II. Zaświadczenie A1

W związku z podjęciem pracy za granicą, jako przedsiębiorca, powinieneś się w wyrejestrować z ZUS jako ubezpieczony (i płatnik składek, jeśli nikogo nie zatrudniasz). Wyrejestrowując się, podajesz kod przyczyny wyrejestrowania 600 – inna przyczyna wyrejestrowania.

Czy należy ZUS informować o tym, że w innym państwie podlegasz ubezpieczeniom? Co do zasady, nie musisz tego robić.

Musisz, jednak, mieć z tyłu głowy, że ZUS może w przyszłości przeprowadzić postępowanie i chcieć ustalić, w którym państwie podlegasz ubezpieczeniom.

Na tę okoliczność warto się „zabezpieczyć” i uzyskać zaświadczenie A1 za granicą.

Zaświadczenie A1 jest niezbędne, żeby potwierdzić, że podlega się ubezpieczeniom za granicą. Żaden inny dokument, np. umowa o pracę, potwierdzenie zgłoszenia ubezpieczenia (w posiadanie numeru NIN), nie zastąpi zaświadczenia A1.

III. Zaświadczenie A1 – jak je uzyskać?

Zgodnie z przepisami unijnymi, na Twój wniosek instytucja do spraw zabezpieczenia społecznego innego państwa (odpowiednik ZUS), którego ustawodawstwo ma zastosowanie, powinna wydać zaświadczenie A1. W tym zaświadczeniu wskazuje się okres, na jaki zostało wydane, co jest równoznaczne z tym, że w tym okresie podlegasz ubezpieczeniom w innym państwie.

Z doświadczenia dodam, że gdyby ZUS prowadził postępowanie mające na celu ustalenie, czy podlegasz ubezpieczeniu w Polsce czy w Niemczech, jak w przykładzie wyżej, przy braku zaświadczenia A1, jest wielce prawdopodobne, że ZUS obejmie Cię ubezpieczeniami w Polsce.

IV. Zaświadczenie A1 – podsumowanie

Jeśli ZUS prowadzi przeciwko Tobie postępowanie właśnie w celu ustalenia, w którym państwie podlegasz ubezpieczeniom, i masz wątpliwości, jak korespondować z ZUS i jakie wiążą się z tym konsekwencje, skorzystać możesz z naszego wsparcia.