Przedsiębiorcy jednoosobowi zbliżają się do terminu płatności pierwszych w 2022r. składek na ZUS, w tym na ubezpieczenie zdrowotne, po wejściu w życiu tzw. Polskiego Ładu.
Po zapytaniach współpracujących ze mną Biur Rachunkowych wiem, że ustalanie wysokości składki zdrowotnej, budzić może kontrowersje i wiele pytań.
Dziś postaram się przedstawić najważniejsze, przystępne informacje na ten temat.
I. Polski Ład | Ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy w 2022r. – co się zmieniło?
Dotychczas osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą opłacały składkę zdrowotną (9% podstawy wymiaru) w stałej wysokości, ustalanej na dany rok kalendarzowy. Wszyscy jednoosobowi przedsiębiorcy płacili taką samą wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne. Nie była ona zależna od osiąganych dochodów z działalności gospodarczej.
Niestety Polski Ład w tym zakresie spowodował duże niekorzystne zmiany, które odczują przedsiębiorcy, którzy osiągają dochody z własnej działalności.
Od 1 stycznia 2022 r. wprowadzone zostały zmiany w sposobie ustalania składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Po pierwsze i najbardziej dotkliwe – składka zdrowotna nie jest już częściowo finansowana z podatku dochodowego, co oznacza niższe dochody pracowników, jak również spowoduje wzrost kosztów samych przedsiębiorców.
Po drugie zasady ustalania owej nowej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zostały uzależnione od formy opodatkowania.
Po trzecie, wysokość owej składki zdrowotnej (w większości przypadków), powiązana będzie w części – z osiąganym dochodem.
Nowy termin płatności składek dla przedsiębiorców od stycznia 2022r.
Warto też wskazać, że dla jednoosobowych działalności gospodarczych zmienił się też termin płatności składek ZUS (w tym składki na ubezpieczenie zdrowotne).
Od stycznia 2022 roku termin rozliczeń z ZUS jest inny i upływa 20. dnia każdego miesiąca (niezależnie czy zatrudnia się pracowników, czy nie – jest jeden termin).
Czyli składki za styczeń 2022 roku należy uregulować do 20 lutego 2022 roku.
II. Jak liczymy dochód, który ma wpływ na wysokość składki zdrowotnej przedsiębiorców w 2022r.?
Miesięczną podstawę wymiaru składki dla przedsiębiorcy, stanowi dochód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłaca składkę.
Miesięczny dochód ustala się następująco:
- Dochód za pierwszy miesiąc jest różnicą między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, w rozumieniu ustawy o PIT.
- Dochód ustalony w powyższy sposób pomniejsza się o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, które opłacone zostały w tym miesiącu – jeżeli nie zaliczamy ich do kosztów uzyskania przychodów.
- Dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów (osiągniętych od początku roku) a sumą kosztów uzyskania tych przychodów (poniesionych od początku roku).
- Dochód ustalony w ten sposób pomniejszamy o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (zapłaconych od początku roku), a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Nie pomniejsza się dochodu o składki, jeżeli zaliczamy je do kosztów uzyskania przychodów.
Co istotne – w przypadku, gdy tak ustalona podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku składkowym, podstawę wymiaru składki stanowi dla Ciebie kwota minimalnego wynagrodzenia (w 2022 r. 3 010 zł).
Czyli jeśli nie osiągniesz dochodu lub uzyskasz stratę i tak będziesz opłacał składkę zdrowotną, liczoną wtedy od podstawy 3010,00.
Szerzej na temat obliczania dochodu piszę w artykule, który znajdziesz tutaj.
Etap pierwszy za Tobą – jeśli w powyższy sposób ustalisz podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, to jej wysokość będzie zależało teraz od tego w jakiej formie rozliczasz się z podatku dochodowego.
III. Opodatkowanie dochodów na zasady ogólnych a wysokość składki zdrowotnej.
Jeśli z podatku rozliczasz się na zasadach ogólnych to składka zdrowotna dla Ciebie to 9% obliczonej według powyższych zasad podstawy.
Przy czym, proszę pamiętaj, składka zdrowotana nie może być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym. W 2022 roku będzie to 270,90 zł (9% z 3010 zł).
Nie ma określonego żadnego ograniczenia co do górnej granicy składki zdrowotnej. Czyli minimalna wysokość składki zdrowotnej to kwota 270,90, maksymalna – nie jest określona (only sky is the limit, można z przekąsem powiedzieć).
IV. Opodatkowanie dochodów podatkiem liniowym a wysokość składki zdrowotnej.
Zasady obliczania dochodu – podstawy składki zdrowotnej dla osób korzystających z podatku liniowego są takie same, jak dla przedsiębiorców rozliczających się według zasad ogólnych (patrz pkt. II).
Samą składkę będzie jednak stanowić 4,9% uzyskanego w poprzednim miesiącu dochodu.
Również w tym przypadku – składka zdrowotana nie może być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym. W 2022 roku będzie to 270,90 zł (9% z 3010 zł). Limitu maksymalnego składki zdrowotnej w tym przypadku też nie ma.
V. Opodatkowanie dochodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych a wysokość składki zdrowotnej.
Tutaj mamy już trochę odmiany.
Osoby, które jako formę opodatkowania wybrały ryczałt, muszą opłacać składki zależne od wysokości przychodu osiągniętego w danym roku kalendarzowym. Sama składka wynosi 9% tej podstawy.
Podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi w tym przypadku odpowiednia stawka procentowa przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego (włącznie z wypłatami z zysku).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie za czwarty kwartał 2021 roku wyniosło 6221,04 zł.
Mamy tutaj swego rodzaju widełki.
Roczny przychód: | Podstawa naliczenia stawki zdrowotnej: | Wysokość miesięcznej składki zdrowotnej: |
Do 60 000 zł | 3732,62 zł (6221,04 zł x 60%) | 335,94 zł (3732,62 zł x 9%) |
Do 300 000 zł | 6221,04 zł (6221,04 zł x 100%) | 559,89 zł (6221,04 zł x 9%) |
Powyżej 300 000 zł | 11 197,87 zł (6221,04 zł x 180%) | 1007,81 zł (11 197,87 zł x 9%) |
Jeżeli przedsiębiorca przekroczy w danym miesiącu kwotę przychodów wskazaną powyżej, to składkę zdrowotną za ten miesiąc musi naliczyć od podstawy wymiaru obowiązującej dla kolejnego progu przychodów.
Nie ma co ukrywać, że ryczałt, ta forma opodatkowania dla przedsiębiorców osiągających wysokie przychody, przy niskich kosztach, to rozwiązanie godne uwagi.
VI. Kilka działalności – ile składek zdrowotnych?
Jeżeli osoba rozliczająca podatek dochodowy na zasadach ogólnych lub rozliczająca się podatkiem liniowym prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność, podstawę wymiaru składek będzie stanowiła suma dochodów.
Tylko dla działalności rozliczanych na zasadach ogólnych składka wynosić będzie 9% owej sumy dochodów.
Dla działalności rozliczanych podatkiem liniowym składka wynosić będzie 4,9% owej sumy dochodów.
Jeżeli osoba prowadzi kilka rodzajów działalności gospodarczej i stosuje różne formy opodatkowania, to składkę zdrowotną należy obliczać odrębnie dla danej formy opodatkowania.
Jeżeli osoba opodatkowana w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będzie prowadziła więcej niż jedną pozarolniczą działalność, to przy podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne do limitów przychodów trzeba będzie przyjmować sumę przychodów z tych działalności.
Podsumowując, jedna składka zdrowotna, jednakże liczona od sumy dochodów / przychodów.
VII. Ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2022r. – podsumowanie.
Nie ma co ukrywać, że będzie bardziej kosztownie dla większości przedsiębiorców, którzy faktycznie wykazują przychody, dochody z działalności.
Postarałam się dziś przedstawić główne zasady ustalania wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, nie da się jednak przedstawić wszystkich wątpliwości, kontrowersji. Zapraszam Cię do zapoznania się z innymi artykułami dotyczącemu Polskiego Ładu – przykładowo tutaj i tutaj.
Jeśli masz bardziej szczegółów pytania, możesz zawsze zwrócić się o indywidualną poradę prawną.
[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”samonaśladownictw” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji, napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]
Photo by Towfiqu barbhuiya on Unsplash
Napisz komentarz