Odpowiedzialność członka zarządu wobec ZUS

Z dzisiejszego wpisu dowiesz się:

1.  Kiedy członek zarządu ponosi odpowiedzialność za długi spółki?
2.  Czy członek zarządu ponosi odpowiedzialność za spółkę także po jej wykreśleniu z KRS?
3.  Czy odwołanie z pełnienia funkcji członka zarządu zwalnia z odpowiedzialności za zobowiązania spółki wobec ZUS?

I. Kiedy członek zarządu ponosi odpowiedzialność za długi spółki?

Zgodnie z art. 116 § 2 o.p.:

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.

Żeby ustalić, za jakie zadłużenie członek zarządu może ponosić odpowiedzialność wobec ZUS za spółkę, trzeba zweryfikować okres, w którym członek zarządu pełnił swoja funkcję. To ten właśnie okres pełnienia funkcji wyznacza okres, za jaki członek zarządu może ponosić odpowiedzialność majątkową.

Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 27 czerwca 2024 r., I GSK 1754/20, odpowiedzialność członka zarządu uzależniona jest od kryterium formalnego, jakim jest pełnienie funkcji członka zarządu, a nie od faktycznie wykonywanych czynności.

Jeżeli w okresie pełnienia funkcji członka zarządu upłynął termin płatności składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, członek zarządu może ponosić wobec ZUS odpowiedzialność.

Przypominam, że terminy płatności składek wynikają z art. 47 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Za termin płatności uważa się ostatni dzień, w którym wpłata powinna nastąpić zgodnie z ustawą systemową. Zaległościami (należnościami z tytułu składek) są składki niezapłacone w terminie. W tym momencie zobowiązanie z tytułu składek staje się wymagalne.

Jeżeli termin płatności składek upływał w czasie formalnego powołania do zarządu, członek zarządu może ponieść odpowiedzialność wobec ZUS za zadłużenie po wydaniu decyzji przenoszącej odpowiedzialność na członka zarządu.

II. Jak zwolnić się od odpowiedzialności wobec ZUS?

Za zaległości składkowe spółki kapitałowej odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna.

Członek zarządu może uwolnić się tej odpowiedzialności, jeśli wykaże, że:

• we właściwym czasie został zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo został zatwierdzony układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, albo

• niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy.

O każdej z tych przesłanek można byłoby wiele napisać.

Wiele też wyjaśniać mogą wcześniejsze artykuły na blogu:

Odpowiedzialność członków zarządu za zaległe składki ZUS – jak jej uniknąć?

I kolejny, który znajdziesz tutaj.

Dzisiaj zaś odpowiem na dwa pytania:

– Czy członek zarządu ponosi odpowiedzialność za spółkę także po jej wykreśleniu z KRS?

Jak najbardziej tak.

Odpowiedzialność członka zarządu jest uzupełniająca, subsydiarna. Odpowiedzialność członka zarządu nie może nastąpić wcześniej niż stwierdzenie bezskuteczności egzekucji zadłużenia z majątku spółki. Skoro spółka nie istnieje, jedynym rozwiązaniem umożliwiającym uzyskanie spłaty zadłużenia jest obciążenie odpowiedzialnością członka zarządu wykreślonej spółki.

Katalog przyczyn prowadzących do zwolnienia członka zarządu z odpowiedzialności z art. 116 § 1 o.p. jest zamknięty i nie zalicza się do niego likwidacji spółki kapitałowej oraz jej wykreślenia z KRS. Z tego powodu ZUS może wydać decyzję o odpowiedzialności członka zarządu także po wykreśleniu spółki z Krajowego Rejestru Sądowego za zobowiązania, których termin płatności upłynął w trakcie pełnienia funkcji członka zarządu;

– Czy odwołanie z pełnienia funkcji członka zarządu zwalnia z odpowiedzialności za zobowiązania spółki wobec ZUS?

Nie.

Z Ordynacji podatkowej, którą stosuje się także do spraw z zakresu ubezpieczeń, jasno wynika, że członek zarządu ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki, których termin płatności upłynął w okresie sprawowania funkcji członka zarządu.

Nawet zaprzestanie pełnienia funkcji wskutek odwołania nie zwalnia od odpowiedzialności majątkowej.

Co więcej, przyjmuje się, że nawet jeśli członek zarządu nie był świadomy, że w okresie sprawowania przez niego funkcji dana zaległość wystąpiła, również ponosi za nią odpowiedzialność.

Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, porady prawnej ZUS, napisz do mnie na adres: [email protected]