ZUS | Renta w 2024r. – jak uzyskać rentę z ZUS?

W dzisiejszym wpisie przybliżam temat renty z tytułu niezdolności.

O tym, jakie warunki trzeba spełnić, żeby ZUS przyznał prawo do renty, piszę poniżej.

W artykule przeczytasz o:

1. czym jest renta z tytułu niezdolności do pracy,
2. warunkach prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

I. Renta z tytułu niezdolności do pracy

Renta to świadczenie, które:

– może być przyznane na stałe lub okresowo,

– zastępuje dochody z pracy, np. wynagrodzenie za pracę, dochód z działalności gospodarczej,

– przysługuje o ile jesteś osobą niezdolną do wykonywania pracy w ogóle bądź tylko pracy dotychczasowej z powodu swojego stanu zdrowia.

Być może ten opis brzmi dość prosto, ale oddaje charakter świadczenia rentowego. Musisz zapamiętać, że renta należy się osobom chorym, z naruszoną kondycją organizmu, które to naruszenie/schorzenie skutkuje niemożnością wykonywania pracy zarobkowej.

II. Warunki przyznania renty w 2024r z ZUS?

Warunki są cztery – poniżej napiszę o każdym z nich.

Warunek 1 -> Niezdolność do pracy

Rentę przyznaje się tylko osobie, u której stwierdza się niezdolność do pracy.

Po pierwsze, co to jest „niezdolność do pracy”. Niezdolność do pracy to niezdolność do zatrudnienia z powodu stanu zdrowia.

Niezdolność może być całkowita. Całkowita niezdolność do pracy oznacza utratę możliwości wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Np. jeśli ubezpieczony jest nauczycielem i stracił słuch, można domniemywać, że mamy całkowitą niezdolność do pracy (pracy w zawodzie ubezpieczony nie znajdzie, a z pracą w innym obszarze również będzie znaczący problem).

Niezdolność może być częściowa. Częściowa niezdolność do oznacza utratę w znacznym stopniu możliwości wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Np. ubezpieczony jest nauczycielem i ma problemy z krtanią, które uniemożliwiają mówienie przez kilka godzin w ciągu dnia (ubezpieczony nie może pracować w zawodzie, ale inną pracę biurową bądź fizyczną może wykonywać).

Dodam, że przykłady sformułowałam na podstawie prowadzonych spraw.

O niezdolności do pracy, w toku rozpatrywania wniosku o rentę, orzekają lekarze orzecznicy ZUS. Z tego powodu, zalecam, żeby do wniosku o rentę dołączyć wszelką możliwą dokumentację medyczną świadczącą o stanie zdrowia.

Jeśli orzecznik stwierdzi, że jesteś częściowo albo całkowicie niezdolny(-a) do pracy to już połowa sukcesu! O ile pozostałe przesłanki będą spełnione, ZUS przyzna Ci prawo do renty.

Warunek 2 ->  Wymagany okres składkowy i nieskładkowy

Żeby uzyskać rentę, musisz posiadać określony staż ubezpieczeniowy, czyli określoną ilość okresów składkowych i nieskładkowych (liczoną w latach).

W zależności od tego, w jakim wieku składasz wniosek (co do zasady dzień powstania niezdolności do pracy równa się dniowi złożenia wniosku), taki staż ubezpieczeniowy musisz posiadać.

Przedstawia się to następująco:

• staż ubezpieczeniowy minimum 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
• staż ubezpieczeniowy minimum 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
• staż ubezpieczeniowy minimum 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
• staż ubezpieczeniowy minimum 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
• staż ubezpieczeniowy minimum 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Np. Jeśli składasz wniosek w wieku 40 lat, powinieneś posiadać minimum 5-letni staż ubezpieczeniowy (to np. 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę).

Dodatkowo, zgodnie z przepisami, ubezpieczony, u którego niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30. roku życia,  powinien posiadać 5-letni okres składkowy i nieskładkowy w ciągu ostatniego 10-lecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub dniem powstania niezdolności do pracy (jeśli data powstania niezdolności do pracy jest wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku o rentę).

Np. Składasz wniosek o rentę 27 czerwca 2024 r. Masz 40 lat. Powinieneś posiadać minimum 5-letni staż ubezpieczeniowy (to np. 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę), który przypada w okresie ostatnich 10 lat przed 27 czerwca 2024 r. Wystarczy, że pozostajesz w zatrudnieniu od 27 czerwca 2019 r.

Warunek 3 -> Niezdolność do pracy powstała w określonym czasie

Dla uzyskania renty konieczne jest, aby niezdolność do pracy powstała w trakcie okresów wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej bądź nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania okresów wskazanych w art. 57 ust. 1 pkt 3.

Chodzi o to, żeby niezdolność do pracy powstała, zasadniczo, w okresie ubezpieczenia, np. w okresie trwania umowy zlecenia czy stosunku pracy. Ewentualnie, niezdolność może powstać w ciągu 18 miesięcy od ustania okresu ubezpieczenia, czyli np. rozwiązania umowy o pracę.

Warunek 4 -> Braku ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub niespełniania warunków do jej uzyskania

Osobie, która ma ustalone prawo do emerytury bądź spełnia warunki do jej uzyskania, nie może już zostać przyznana renta z tytułu niezdolności do pracy (niezależnie, czy pobiera tę rentę czy nie).

Jeśli chciałbyś poznać szczegóły na temat wysokości renty, zapoznaj się z artykułem: Renta – jaka będzie wysokość renty?

ZUS | Renta – jaka będzie wysokość renty?

III. Renta ZUS podsumowanie

Mam nadzieję, że dzięki temu poradnikowi możesz wstępnie ocenić, czy spełniasz przesłanki do renty z tytułu niezdolności do pracy czy nie.

A jeśli ZUS wydał odmowną decyzję i planujesz się odwołać od tej decyzji, możesz skorzystać z mojego e-booka zawierającego wzór odwołania lub skorzystać z naszego indywidualnego wsparcia.