ZUS| Osoba współpracująca przy prowadzeniu działalności gospodarczej

Jakiś czas temu pisałam na blogu o tym jak osoba współpracująca może nabyć tytułu do ubezpieczeń, prawo do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.

Z racji tego, że sprawy tego typu w dalszy ciągu często do mnie trafiają postanowiłam odświeżyć i poszerzyć nieco omówienie problemu.

I. Kto jest osoba współpracująca w prowadzeniu działalności gospodarczej?

Przede wszystkim należy podkreślić, że w przepisach odnajdziemy trzy podstawowe warunki, które należy spełnić, by ubiegać się o zasiłek chorobowy macierzyński z tytułu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej:

1. zaliczenie do kręgu osób bliskich enumeratywnie wymienionych (małżonek, dzieci własne, drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodzice, macocha i ojczym oraz osoby przysposabiające),
2. pozostawanie członka rodziny we wspólnym gospodarstwie domowym,
3. współpraca przy prowadzeniu działalności pozarolniczej.

W realiach konkretnej sprawy najtrudniej ustalić spełnienie przesłanki z punktu 3. 

II. Współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej – czym powinna się charakteryzować?

Z racji tego, że w przepisach brak jest definicji pojęcia współpracy przy prowadzeniu działalności, orzecznictwo sądowe wskazało w jaki sposób należy je rozumieć.

Jak pisałam w poprzednim artykule istotne jest czy działania podejmowane przez osobę współpracującą:

• wykazują istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy,
• nie mają mieć charakteru wtórnego,
• muszą pozostawać w bezpośrednim związku z przedmiotem działalności
• charakteryzują się pewną stabilnością i zorganizowaniem,
• trwają znaczący czas i są często podejmowane.

Akcentowałam, że czynności wykonywane przez osobę współpracującą powinny być rzeczywiste – faktycznie wykonywane.

W tym artykule chciałabym podkreślić, że działania te powinny być również stałe i zorganizowane. Nie wystarczy zatem jedynie przebywać w miejscu prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę – należy wykonywać w sposób ciągły, regularny ustalone czynności i to takie czynności, które są istotne z uwagi na rodzaj działalności przedsiębiorcy, są z nim związane.

Szereg orzeczeń sądowych kładzie nacisk właśnie na tę cechę współpracy, która warunkuje prawo do zasiłku chorobowego/macierzyńskiego.

III. Jak to wygląda w rzeczywistości sądowej?

Czy wypracowane kryteria przez które ocenia się działalność współpracownika mają sztywny zakres stosowania?

Oczywiście nie.

Przede wszystkim należy zauważyć, że nie są one sformułowane jako wymóg ustawowy. Są zatem jedynie swego rodzaju wskazówką, ale taką wskazówką, na której opierają się sądy.

Ponadto, w orzecznictwie można odnaleźć stanowiska, zgodnie z którymi nie powinno się tworzyć ograniczeń w ramach rozumienia pojęcia przedsiębiorcy –  założenia te można również odnieść do terminu osoby współpracującej.

Uznać zatem należy, że nie obowiązuje jakiś limit dotyczący np. ilości kontrahentów, podejmowanych zadań/zleceń, zawartych umów i wielkości obrotu, które należałoby spełnić, aby kwalifikować dane czynności, jako warunek podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Argumenty można zawsze wskazać w sporze z organem rentowym – tym samym wynik sprawy pozostawiając rozważeniu sędziowskiemu.

Jeśli chcesz zaś znać odpowiedź na pytanie: jak obliczyć wysokość zasiłku macierzyńskiego dla osoby współpracującej? Zapraszam tutaj.

Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, porady prawnej ZUS, napisz do mnie na adres [email protected]