Choroba zawodowa – jak uzyskać jej stwierdzenie?

Pracownik, u którego stwierdzono chorobę zawodową, ma prawo ubiegać się o świadczenia określone w przepisach ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Powstaje, jednak, pytanie, w jaki sposób powinno dojść do stwierdzenia choroby zawodowej?

Dziś odpowiem na to pytanie.

I. Choroba zawodowa – czym jest?

Definicję „choroby zawodowej” przewiduje art. 235¹ k.p.

Zgodnie z tym przepisem, za chorobę zawodową uważa się chorobę:

– wymienioną w wykazie chorób zawodowych oraz

– jeżeli w wyniku oceny warunków pracy danego pracownika można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Według wykazu, przykładowo, chorobami zawodowymi są: gorączka metaliczna, astma oskrzelowa, zespół wibracyjny.

Jakie kroki trzeba podjąć, jeśli podejrzewasz u siebie występowanie choroby zawodowej? O tym piszę poniżej.

II. Etapy postępowania stwierdzenia choroby zawodowej.

1. Zgłoszenie podejrzenia występowania choroby zawodowej

Zgłoszenia podejrzenia występowania choroby zawodowej może dokonać m.in. pracodawca, pracownik (aktualnie zatrudniona osoba) – za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną (chodzi o lekarza medycyny pracy), były pracownik. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu „Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej”.

To zgłoszenie adresowane jest do:

– właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, właściwego państwowego granicznego inspektora sanitarnego, właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, właściwego komendanta wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej albo właściwego wojskowego inspektora sanitarnego wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej (ogółem nazywa się te podmioty „państwowymi inspektorami sanitarnymi”) oraz

– właściwego okręgowego inspektora pracy.

Skąd wiadomo, który organ jest właściwy?

Właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, jeśli dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w zakładzie pracy, a jeśli nie – według miejsca, na terenie którego było ostatnie narażenie zawodowe.

2. Dalsze postępowanie – kto prowadzi postępowanie?

Dalsze postepowanie prowadzi państwowy inspektor sanitarny.

Po otrzymaniu zawiadomienia państwowy inspektor sanitarny wszczyna postępowanie i m.in. kieruje daną osobę, u której podejrzewa się wystąpienie choroby zawodowej, do jednostki orzeczniczej na badania oraz dokonuje oceny narażenia zawodowego.

W skierowaniu na badania wskazana jest jednostka orzecznicza I stopnia, do której należy się udać w celu wykonania badań.

W karcie oceny narażenia zawodowego opisuje się m.in. stanowisko pracy, rodzaj wykonywanych na tym stanowisku czynności, jak i czynniki szkodliwe na danym stanowisku.

Nowością od tego roku jest to, że jeśli państwowy inspektor sanitarny stwierdzi, że zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest w sposób oczywisty bezzasadne, wydaje wówczas postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia choroby zawodowej.

3. Postępowanie orzecznicze – czyli jak kończy się postępowanie?

Lekarz jednostki orzeczniczej I stopnia wydaje orzeczenie:

– o rozpoznaniu choroby zawodowej albo

– o braku podstaw do jej rozpoznania.

Orzeczenie wydaje się, co do zasady, na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego.

Lekarz orzecznik może również występować do pracodawcy, lekarza medycyny pracy czy nawet państwowego inspektora sanitarnego o uzupełnienie dokumentacji niezbędnej do wydania orzeczenia lekarskiego.

Orzeczenie lekarskie przesyła się m.in. osobie, u której podejrzewa się występowanie choroby zawodowej. Ma to związek z możliwością zakwestionowania tego orzeczenia lekarskiego.

4. Odwołanie od orzeczenia lekarza orzecznika – wniosek o przeprowadzenie ponownego badania

Jeżeli pracownik lub były pracownik, badany w jednostce orzeczniczej I stopnia, nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego, może on wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia.

Jest to środek zaskarżenia analogiczny do sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

Wniosek trzeba złożyć w terminie 14 dni od doręczenia orzeczenia lekarskiego za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia zatrudniającej lekarza, który wydał to orzeczenie.

Wniosek powinien mieć formę pisemną.

Ustawodawca nie przewidział wzoru takiego wniosku.

III. Decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej stwierdzenia

Opisane wyżej postępowanie prowadzi do wydania decyzji administracyjnej przez państwowego inspektora sanitarnego.

Państwowy inspektor sanitarny wydaje decyzję:

– o stwierdzeniu choroby zawodowej albo

– o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.

Zasadnicze znaczenie dla wydania decyzji mają orzeczenie lub orzeczenia lekarskie oraz karta oceny narażenia zawodowego.

Wydaną decyzję przesyła się m.in. osobie, u której zachodziło podejrzenie występowania choroby zawodowej.

IV. Odwołanie od decyzji sanepidu

Jeżeli osoba, która ubiegała się o stwierdzenie choroby zawodowej, otrzymała decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej, ma ona prawo do wniesienia odwołania.

Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego za pośrednictwem państwowego inspektora sanitarnego, który wydał zaskarżaną decyzję.

Jeśli państwowy wojewódzki inspektor sanitarny utrzyma w mocy decyzję zaskarżoną odwołaniem, istnieje jeszcze możliwość skierowania sprawy do sądu.

Na decyzję państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego przysługuje prawo do wniesienia skargi do właściwego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od daty otrzymania tej decyzji.

V. Choroba zawodowa – podsumowanie

Pozornie, postępowanie w przedmiocie stwierdzenia choroby zawodowej nie wydaje się skomplikowane.

Należy, jednak, zauważyć, że w razie wydawania niekorzystnych rozstrzygnięć przez organy, osobie, która zabiegała o stwierdzenie występowania tej choroby, przysługują środki „obrony”.

Jeśli jesteś właśnie taką osobą i zastanawiasz się, czy sporządzić wniosek o przeprowadzenie ponownego badania i jak go sporządzić, czy też masz podobny problem z odwołaniem od decyzji państwowego inspektora sanitarnego, napisz do mnie.

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”samonaśladownictw” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]

Photo by mari lezhava on Unsplash