Zwolnienie lekarskie a dwóch pracodawców

Na blogu regularnie publikuję wpisy o zasiłku chorobowym.

Nie pisałam jeszcze na blogu o tym, jak wygląda sytuacja chorego pracownika zatrudnionego u dwóch pracodawców.

Piszę o tym poniżej.

I. Ilość zwolnień lekarskich

Zasada jest taka, że jeśli jesteś zatrudniony(-a) u dwóch pracodawców, niezależności od wielkości etatu, powinnaś mieć wystawione zwolnienia lekarskie dla każdego z pracodawców. Tylu, ilu masz pracodawców, tyle powinnaś(-eś) mieć zwolnień lekarskich.

Na e-ZLA znajduje się osobna rubryka do wypełnienia z danymi płatnika składek, a takim płatnikiem składek jest np. pracodawca. Podaje się tam NIP, PESEL albo serię i numer paszportu pracodawcy, dzięki czemu ZUS i inne organy są w stanie zidentyfikować płatnika składek.

Wynika to z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim, gdzie w § 12 ust. 1 napisane jest:

W przypadku ubezpieczenia z dwóch lub więcej tytułów wystawiający zaświadczenie lekarskie wystawia na wniosek ubezpieczonego odpowiednią liczbę zaświadczeń lekarskich.

Teoretycznie, zaświadczenie lekarskie dla kolejnego płatnika zasiłku, potwierdzające wcześniej orzeczoną dla innego płatnika niezdolność do pracy, może być wystawione na wniosek ubezpieczonego w terminie późniejszym. Niestety, w praktyce, może to rodzić problemy na gruncie prawa do zasiłku chorobowego.

Jeśli ZUS „widzi” w systemie, że dany ubezpieczony, będący pracownikiem, ma stwierdzoną niezdolność do pracy i wystawione jedno zwolnienie lekarskie dla jednego płatnika składek, a nie dla dwóch, domniemywa, że u tego drugiego wykonujesz pracę zarobkową, co jest zakazane.

W następstwie, wydaje decyzję o odmowie prawa do zasiłku. Żeby otrzymać ten zasiłek, trzeba się odwołać od decyzji ZUS.

O odwołaniu pisałam w tym wpisie: https://e-prawopracy.pl/zus-odwolanie-od-decyzji-zus-kluczowe-informacje/.

II. Czy mogę przebywać na zwolnieniu lekarskim u jednego pracodawcy, a pracować u drugiego pracodawcy?

Co do zasady – nie.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczony:

⇒ wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub

⇒ wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia,

traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Zasada jest, więc, taka, że zabronione są jakakolwiek praca zarobkowa bądź każde inne zachowanie niepozostające w zgodzie z celem zwolnienia. W przeciwnym wypadku, osoba ubezpieczona nie dostanie świadczeń chorobowych.

W konsekwencji, jeśli jesteś na zwolnieniu lekarskim u jednego pracodawcy, nie możesz normalnie pracować u drugiego pracodawcy, jeśli chcesz mieć wypłacony zasiłek chorobowy. Powinnaś(-eś) dysponować zwolnieniem lekarskim „na drugiego pracodawcę”, jeśli w tym drugim zakładzie pracy nie masz dni rozkładowo wolnych od pracy przypadających na okres zwolnienia lekarskiego.

Nie możesz zastąpić zwolnienia lekarskiego urlopem wypoczynkowym, ponieważ zupełnie inny jest cel obu tych okresów przerwy od pracy. W przypadku zwolnienia lekarskiego pracownik ma odzyskać zdrowie i zdolność do pracy, a w przypadku urlopu wypoczynkowego pracownik ma zregenerować swoje siły. Poza tym, w przypadku zwolnienia lekarskiego jeden pracodawca wykaże okres niezdolności do pracy w dokumentach rozliczeniowych, a w drugim przypadku tak nie będzie. To również będzie stanowiło przyczynę do kontroli ZUS i zapewne wydania decyzji odmawiającej prawa do zasiłku.

Wyjątkowo, pracownik może wykonywać pracę w jednym zakładzie pracy, a przebywać na zwolnieniu w drugim zakładzie pracy.

SN w wyroku z dnia 11 lutego 1999 r., II UKN 467/98, podał, że:

Pracownik zatrudniony w dwóch zakładach pracy może w jednym z nich pobierać zasiłek z tytułu czasowej niezdolności do pracy, a wykonywać zatrudnienie w drugim tylko wówczas, gdy uzyska wpisaną do karty chorobowej – stosowną opinię lekarza udzielającego zwolnienia od pracy.

Wyrok został wydany w sprawie, w której przesądzono, że pracownik mógł przebywać na zwolnieniu jako mechanik precyzyjny, a wykonywać pracę kontrolera biletów, co miało mieć na niego terapeutyczny wpływ.

W konsekwencji, dopuszcza się sytuację, w której pracownik wykonujący pracę o różnym rodzaju w dwóch zakładach pracy staje się niezdolny do jednej pracy, zachowując zdolność do wykonywania drugiej. Warunkiem tego jest to, że lekarz prowadzący powinien wystawić opinię (wpisać do historii leczenia), że pracownik jest czasowo niezdolny do określonej pracy i zdolny do wykonywania innej pracy.

Z mojego doświadczenia wynika, że bardzo rzadko zdarza się w rzeczywistości taka sytuacja.

Gwarantuję Ci, że gdybyś znalazł się w takiej sytuacji, doszłoby do kontroli ze strony ZUS i zapewne do wydania decyzji odmawiającej prawa do zasiłku. Możliwe, że, sąd ubezpieczeń społecznych uwzględniłby Twoje odwołanie, jednak, nadal przed sądem udowadniałbyś(-abyś), że mogłeś(-aś) wykonywać pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego.

III.  Zwolnienie lekarskie – Podsumowanie

Temat prawa do zasiłku chorobowego jest z pozoru prostu. Jednak, każdy stan faktyczny jest inny, a ZUS nastawiony jest na szukanie oszczędności w swoim budżecie.

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”shadow-down-left” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]

Jeśli artykuł był dla Ciebie wartościowy i pomógł Ci pozyskać istotną wiedzę, możesz docenić nasz wkład i „postawić nam kawę”. Oczywiście nie jest to obowiązkowe.

Photo by Hush Naidoo Jade Photography on Unsplash