Emerytura za pracę w szczególnych warunkach

Sytuacja życiowa zmusiła Cię do wcześniejszego przejścia na emeryturę, a wykonywałeś pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze? Możesz ubiegać się o emeryturę w wieku niższym niż pozostali pracownicy.

Pojawia się jednak bardzo często pytanie: Jak udowodnić pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze?

 I. Dla kogo wcześniejsza emerytura?

Osoby, które wykonują lub wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, są uprzywilejowani i mogą ubiegać się o emeryturę w wieku niższym niż pozostali pracownicy.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się osoby zatrudnione przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub pracach wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Co jednak bardzo ważne, okresami pracy uzasadniającymi prawo pracownika do wcześniejszej emerytury są jednak wyłącznie okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy.

 II. Emerytura za pracę w szczególnych warunkach  – jak ją uzyskać?

Należy rozróżnić dwa etapy postępowania: pierwszy, którego „gospodarzem” jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, oraz drugi – ewentualny – ma miejsce jedynie w wypadku wniesienia odwołania od niekorzystnej dla nas decyzji ZUS – przed sądem.

Każdy z tych etapów rządzi się innymi możliwościami dowodowymi.

Przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych postępowanie wszczyna się poprzez złożenie wniosku pisemnie lub ustnie do protokołu sporządzonego w siedzibie ZUS.

Do takiego wniosku należy dołączyć stosowne dokumenty, które potwierdzają staż pracy osoby ubiegającej się o wcześniejszą emeryturę np.:

=> świadectwa pracy,

=> świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach,

=> zaświadczenie wystawione np. przez organ założycielski zlikwidowanego zakładu pracy (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Ministerstwo Gospodarki, Agencję Nieruchomości Rolnych itp.) lub zakład pracy posiadający w swoich archiwach zakładowych akta osobowe byłych pracowników, którzy odeszli z pracy przed rozpoczęciem procesu przekształceń własnościowych i restrukturyzacji, jeżeli z tych akt bezspornie wynika fakt wykonywania przez daną osobę pracy w warunkach szczególnych.

III. Jak udowodnić pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze?

Jeśli powyższe nie wystarczy i ZUS wyda decyzję odmawiającą przyznania świadczenia ze względu na brak udokumentowanego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, można również udowodnić ten okres w postępowaniu odwoławczym przed sądem (na skutek złożenia odwołania od decyzji ZUS).

Postępowanie dowodowe przed sądem wygląda nieco inaczej – prościej, ponieważ sąd może przyjąć wszystkie dowody, które potwierdzą, czy pracownik faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na danym stanowisku pracy.

Przed sądem możemy zatem wnosić o dopuszczenie dowodu z: przesłuchania świadków (np. byłych współpracowników, przełożonych – wszystkich tych osób, które były obecne w zakładzie pracy w spornym okresie i są w stanie powiedzieć co należało do obowiązków pracownika, który ubiega się o wcześniejszą emeryturę), dokumentów w postaci np. umów o pracę, aneksów do umów i innych, z których treści wynika, że wykonywana praca była pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pamiętaj decydujące znaczenie ma nie nazwa stanowiska, a faktycznie wykonywane na danym stanowisku obowiązku oraz panujące na nim warunki.

[otw_shortcode_info_box border_type=”bordered” border_style=”bordered” shadow=”samonaśladownictw” rounded_corners=”rounded-5″ icon_size=”large” icon_url=”https://e-prawopracy.pl/wp-content/uploads/2016/07/koperta-01.png”]Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: [email protected] [/otw_shortcode_info_box]