Swego czasu nadmieniałam w jednym z wpisów, że przedsiębiorca może skorzystać z a’la urlopu wychowawczego. W komentarzach do tego wpisu i zapytaniach wzmianka ta spotkała się z dużym zainteresowaniem.

Dziś nadszedł czas, żeby temat „rozpracować”.

Co to jest urlop wychowawczy dla przedsiębiorcy? Kto może z niego skorzystać? Jakie korzyści daje przebywanie na nim? Jakie warunki należy spełnić, żeby z niego korzystać? I co najważniejsze czy warto?

Odpowiedzi poznasz, jeśli zagłębisz się w lekturę wpisu.

I. Co to w ogóle jest  urlop wychowawczy dla przedsiębiorcy?

Jest to uprawnienie przysługujące nie tylko przedsiębiorcy w wąskim znaczeniu tego słowa, ale także, osobom współpracującym, zleceniobiorcom oraz co ciekawe osobom posiadających status duchownych 😉

Ja nazywam to uprawnienie – urlopem a’la wychowawczym. Nazwa jest autorska, mająca pokazać, że jest to uprawnienie dla osób w/w podobne w swej istocie do urlopu wychowawczego, który przysługuje pracownikom.

Nie jest urlopem wychowawczym w ścisłym tego słowa znaczeniu, gdyż ten może przysługiwać jedynie pracownikom.

Uprawnienie ma podobny cel i założenia jak urlop wychowawczy pracowników, jednak posiada również szereg różnic, które wyjaśnię w  dalszej części wpisu.

Instytucja, o której mowa, prawidłowo nazywa się „osobistym sprawowaniem opieki nad dzieckiem”

Przepisy umożliwiające skorzystanie z tego uprawnienia obowiązują od 1 września 2013 r., więc jest to wiedza jeszcze mało rozpowszechniona wśród zainteresowanych.

II. Kto może skorzystać z a’la urlopu wychowawczego?

Z uprawnienia mogą skorzystać m.in osoby, które:

  • prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą i zaprzestały jej prowadzenia albo zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie odpowiedniego przepisu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej;
  • wykonywały pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia i które zaprzestały jej wykonywania;
  • współpracowały z osobami prowadzącymi działalność lub ze zleceniobiorcami i które zaprzestały tej współpracy;

W skrócie uprawnienie jest przewidziane dla osób prowadzących działalność gospodarczą (przedsiębiorców), osób współpracujących z osobą prowadzącą działalność gospodarczą oraz zleceniobiorców, którzy w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem zrezygnują z aktywności zawodowej.

III. Korzyści jakie daje skorzystanie z a’la urlopu  wychowawczego dla przedsiębiorcy?

Korzystanie z tego uprawnienia nie daje jakiejkolwiek ochrony, nie powoduje również wypłaty jakiegokolwiek zasiłku, umożliwia odłożenie składek – emerytalnej, rentowej, zdrowotnej, na naszym wirtualnym koncie w ZUS.

W okresie, w którym osoby uprawnione zrezygnują z aktywności zawodowej w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są finansowane w całości z budżetu państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Rodzaj składek, które są opłacane za w/w osoby z budżetu państwa w okresie urlopu wychowawczego jest uzależniony od tego, czy dana osoba ma co najmniej 6- miesięczny okres prowadzenia działalności zawodowej, świadczenia usług na podstawie umowy zlecenia, współpracy czy nie.

III.A. Jeśli posiadają, to budżet Państwa opłaci za nich  ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne.

Okres ten (ów 6-miesięczny) musi bezpośrednio poprzedzać moment wystąpienia o jego udzielenie.

Warunek podlegania i opłacania składek jest spełniony, jeśli osoba w okresie 6 miesięcy poprzedzających sprawowanie opieki posiadała przerwy w opłacaniu składek spowodowane pobieraniem świadczeń z ubezpieczenia chorobowego z danego tytułu, a także gdy osoba w tym okresie podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako pobierająca zasiłek macierzyński nabyty z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, współpracy przy prowadzeniu działalności, przez zleceniobiorcę albo osobę duchowną.

Czyli (to może być ważne dla Ciebie) warunek 6 miesięcy podlegania ubezpieczeniom spełnia osoba prowadząca działalność, współpracująca, zleceniobiorca, jeżeli w tym okresie pobierała zasiłek chorobowy lub macierzyński z tego tytułu.

III.B. Osoba nieposiadająca bezpośrednio przed podjęciem opieki co najmniej 6-miesięcznego stażu z określonego tytułu (spośród wskazanych wcześniej) jest objęta wyłącznie ubezpieczeniem emerytalnym. Nie będzie mogła być zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego.

Aby za osobę sprawującą opiekę mogły być sfinansowane z budżetu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe albo tylko emerytalne, muszą zostać spełnione następujące warunki, a mianowicie:

  • osoba ta nie może posiadać prawa do emerytury lub renty i innych tytułów skutkujących obowiązkiem ubezpieczeń społecznych,
  • drugi rodzic dziecka nie może być objęty ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tego tytułu albo ubezpieczeniami z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, przebywania na urlopie wychowawczym albo ubezpieczeniem emerytalnym z tytułu sprawowania osobistej opieki.

Ważne!

Przebywanie przez przedsiębiorcę na urlopie wychowawczym jest możliwe jedynie w okresie, gdy nie posiada on żadnego innego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, takich jak: stosunek pracy, umowa zlecenia, działalność gospodarcza itp.

Oznacza to, iż podjęcie przez przedsiębiorcę jakiejkolwiek działalności w jednej ze wskazanych powyżej form spowoduje zakończenie finansowania składek z budżetu państwa, a zatem w istocie zakończenie okresu urlopu wychowawczego.

W grę wchodzi, pod pewnymi warunkami, tylko umowa o dzieło. Jako forma „dorobienia” w trakcie korzystania z a’la urlopu wychowawczego.

Osoby sprawujące osobistą opiekę nad dzieckiem, żeby móc z niego skorzystać, muszą złożyć oświadczenie o zamiarze podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym albo ubezpieczeniu emerytalnemu (wzór dostępny na stronie ZUSu).

III. Okres opłacania składek i od jakiej podstawy są opłacane w trakcie korzystania z a’la urlopu wychowawczego dla przedsiębiorcy

Prawo do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi albo ubezpieczeniem emerytalnym może być wykorzystane w całości lub nie więcej niż w 4 częściach, przez okres 3 lat, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 5 lat.

Składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe dla osób posiadających co najmniej 6- miesięczny okres ubezpieczenia są opłacane:

  • dla osoby, która prowadziła działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy i zaprzestała jej prowadzenia lub zawiesiła jej wykonywanie od podstawy 60% prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia, czyli w roku 2016r. od kwoty 2433,00. Tak samo dla osoby współpracującej;
  • zleceniobiorcy, którzy wykonywali umowę przez co najmniej 6 miesięcy i zaprzestali jej wykonywania – ubezpieczenia emerytalne i rentowe – 60% prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia, nie więcej niż przeciętna podstawa wymiaru składek z tytułu umowy zlecenia z 6 miesięcy kalendarzowych poprzedzających opiekę, nie mniej niż 75% minimalnego wynagrodzenia;
  • innym osobom sprawującym osobistą opiekę nad dzieckiem, które nie spełniają warunków do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z tego tytułu (tzn. nieposiadające stażu ubezpieczeniowego lub ze stażem krótszym niż 6-miesięczny) ubezpieczenie emerytalne opłacane będzie z budżetu państwa od podstawy wynoszącej 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

IV. Najważniejsze pytanie – czy warto z niego korzystać?

Oczywiście a’la urlop wychowawczy dla przedsiębiorcy ma swoje minusy, a do głównych należy:

  • konieczność zawieszenia działalności, co często wiązać się będzie ze zwolnieniem pracowników, jeśli się ich zatrudniało;
  • okres ten jest przerwą w ubezpieczeniu chorobowym, tym samym po zakończeniu korzystania z niego i odwieszeniu działalności, osoba zainteresowana na nowo będzie musiała podlegać ubezpieczeniu przez wymagany okres wyczekiwania, aby nabyć prawo do zasiłku chorobowego.

Są też plusy, wśród których należy zauważyć takie, iż:

  • osoby sprawujące osobistą opiekę nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu, ale będą obowiązkowo podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli nie posiadają innego tytułu do tego ubezpieczenia;
  • korzystanie z omawianego uprawnienia umożliwia gromadzenie kapitału składkowego na przyszłą emeryturę lub rentę oraz
  • możliwość korzystania z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków NFZ.

Założeniem, jakie a’la urlop wychowawczy spełnia jest wypełnienie idei, iż rezygnacja z prowadzenia działalności gospodarczej w okresie sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem nie powinna pozbawiać przedsiębiorcy prawa do korzystania ze świadczeń bezpłatnej służby zdrowia oraz negatywnie wpływać na wysokość jego przyszłej emerytury. Nie mam wątpliwości, że czasem warto tą możliwość rozważyć.

icon
Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: katarzyna@klemba.pl

Napisz komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Zaznaczone pola są obowiązkowe *