Wystarczy nawet jeden dzień służby w wymienionych w ustawie dezubekizacyjnej instytucjach aby obawiać się zmniejszenia emerytury od 01 października nawet do 850 złotych netto. Za pełnioną w określonym czasie służbę, polski system zaopatrzenia emerytalnego nie gwarantuje żadnego świadczenia – gdyż zostało ono zrównane do poziomu 0%.

Ustawa dezubekizacyjna budzi szereg wątpliwości. Łatwo na sytuacje obniżania emerytur na podstawie tej ustawy jednostronnie, ocennie. Jednakże to od służb mundurowych wymaga się dyspozycyjności, wykonywanie zadań nierzadko w trudnych warunkach, czy z narażeniem życia.

Można się w przypadku tej ustawy zastanawiać również nad ochroną praw nabytych czy w ogóle prawami człowieka, chociażby godności tych osób, bo przecież przez tę ustawę zostali w pewnym stopniu napiętnowani.

Radykalne cięcie świadczeń obejmie też renty rodzinne wypłacane np. żonie czy dzieciom po zmarłym funkcjonariuszu.

Stąd ten wpis postanowiłam poświęcić na przedstawienie sposobu kwestionowanie decyzji obniżającej świadczenie.

I. Dlaczego warto rozważyć odwołanie się od decyzji obniżającej emeryturę?

Zacytuje fragment artykułu Zbrodnia i kara? Ustawa dezubekizacyjna wchodzi w życie, IPN sprawdzi ponad 191 tys. mundurowych emerytów z 24 lipca 2017 z Dużego Formatu, Autor Leszek Kostrzewski, który ukazuje, że nie wszystko jest czarno białe i żeby oceniać cokolwiek należy poznać różne punkty widzenia oddziaływania ustawy.

(…)

będzie ukarany były biegacz, w czasach PRL uprawiający swoją dyscyplinę na etacie w MSW. Albo córka oficera, która od urodzenia jest osobą z niepełnosprawnością. Jako rodzina funkcjonariusza nie mogła dostać zwykłej renty, ale rentę rodzinną z „systemu mundurowego”. Teraz będzie miała obniżone świadczenie do 1000 złotych brutto. A gdyby była w systemie cywilnym, miałaby 1800. Co to dziecko jest winne?

Inny przykład. Pirotechnik, dzięki któremu powstał system szkolenia minersko-pirotechnicznego dla polskiej policji zabezpieczający pirotechnicznie pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, straci 2 tysiące złotych z emerytury, bo w PRL był wykładowcą Akademii Spraw Wewnętrznych w Legionowie.

Oficer antyterrorysta, który zatrzymywał m.in. mafiosów z Pruszkowa, Wołomina i gangu obcinaczy palców, odbijał zakładników. Przed 1990 rokiem był milicjantem i pracował jako operator maszyny cyfrowej w biurze MSW zajmującym się ewidencją, sprawozdawczością i statystyką. Emerytura w dół do 850 złotych.

Obniżki dotkną nawet pracowników MSW z departamentu PESEL, czyli około 300 programistów i informatyków. (…)

Żadna kara nie spotka za to członków ZOMO, którzy brutalnie rozpędzali strajki i opozycyjne demonstracje…

To tylko mały urywek historii opisanych w artykule, zachęcam do przeczytania.

II. Jak odwołać się od decyzji obniżającej emeryturę? 

Jak wspomniałam w poprzednim artykule na temat ustawy zmieniającej zaopatrzenie emerytalne funkcjonariuszy służących w aparacie bezpieczeństwa PRL – od decyzji ustalającej ponowne prawo do świadczeń, przysługuje zainteresowanemu odwołanie do właściwego sądu, według zasad określonych w przepisach kodeksu postępowania cywilnego.

Jest to zatem pierwsza opcja kwestionowania decyzji obniżającej, np. emeryturę. W decyzji tej powinno znaleźć się pouczenie o możliwości jej zaskarżenia ze wskazaniem terminu i właściwego sądu.

Co się dzieje dalej, jaki wyrok możemy uzyskać przed sądem?

Otóż, sąd  może:

⇒ przychylić się do odwołania i uznać że zmniejszenie emerytury było bezprawne i należy ją przywrócić do poprzedniej wysokości. To z kolei może poskutkować wniesieniem przez ZER MSWiA apelacji do sądu II instancji – z tego typu scenariuszem trzeba się liczyć.

Możliwa jest również sytuacja odwrotna:

⇒ sąd uzna, że zmniejszenie emerytury było zgodne z prawem.

W tej sytuacji emeryt powinien wnieść apelację do sądu II instancji.

Wyrok sądu II instancji możne się dwojako ukształtować – podobnie jak przed sądem I instancji.

Jeżeli sąd odwoławczy uzna, że niezgodnie z przepisami obniżono świadczenie, wówczas taki wyrok staje się prawomocny = brak możliwości zaskarżenia, a ZER MSWiA powinien wypłacić zaległe świadczenie z odsetkami.

Natomiast w drugim przypadku (uznania, że obniżenie emerytury nastąpiło zgodnie z przepisami), ratunkiem dla pokrzywdzonego emeryta będzie skorzystanie z nadzwyczajnego środka zaskarżenia jakim jest skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, którą wnosi się w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania wyroku sądu II instancji wraz z uzasadnieniem. Skarga kasacyjna musi być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego.


III. Ostatnie koło ratunkowe – Europejski Trybunał Praw Człowieka

Dodatkowym ratunkiem dla emeryta jest indywidualna skarga do Europejskiego Trybunału Praw  Człowieka w Strasburgu. ETPCz jest organem sądownictwa międzynarodowego. Sprawuje on pieczę nad ochroną praw człowieka i jego podstawowych wolności w Europie.

1. W jakich sprawach orzeka ETPCz?

W sprawach dotyczących skarg na naruszenie praw człowieka zapisanych w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności i jej Protokołach dodatkowych – dla przykładu ustawa dezubekizacyjna ustanawiająca ponownie prawo do emerytury ingeruje w prawo własności zawarte w art. 1 protokołu nr 1 do Konwencji (Polska ratyfikowała Protokół nr 1 i obowiązuje on od 10 października 1994 r.). Natomiast obniżenie emerytury może to prawo naruszać, w związku z czym tego typu działania państwa muszą posiadać stosowne uzasadnienie.

2. Kiedy orzeka ETPCz?

Po wyczerpaniu wszystkich środków odwoławczych, przewidzianych prawem polskima zatem wniesienie apelacji i skargi kasacyjnej, o ile ta przysługuje, jest konieczne.

3. Przez kogo może zostać wniesiona indywidualna skarga do ETPCz ?

Skarga może zostać wniesiona przez każdą osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lecz posiadającą zdolność prawną, która stała się ofiarą naruszenia któregoś z praw gwarantowanych przez Konwencję/protokoły dodatkowe; naruszenie to musi dotyczyć jej osobiście.

4. Przeciwko komu może zostać wniesiona indywidualna skarga do ETPCz ?

Wyłącznie przeciwko temu państwu które ratyfikowało Konwencję oraz wybrany protokół dodatkowy, jeżeli zarzut stawiany w skardze dotyczy praw gwarantowanych tym protokołem. Przedmiotem skargi mogą być wyłącznie działania lub zaniechania władz publicznych danego państwa-strony.

5. Jaki jest termin do wniesienia skargi do ETPCz ?

Wynosi on 6 miesięcy i jest liczony od dnia wydania ostatecznej decyzji w skarżonej sprawie. Terminu tego nie można przedłużyć ani przywrócić.

6. Czego można się domagać od ETPCz za naruszenie Konwencji/Protokołu?

Z art. 41 Konwencji, w przypadku gdy ETPCz stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Konwencji lub Protokołów, oraz jeśli prawo wewnętrzne państwa pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji tego naruszenia, ETPCz orzeka, gdy zachodzi potrzeba, słuszne zadośćuczynienie pokrzywdzonej stronie. Na nie skłąda się kwota pieniężna z tytułu odszkodowania i zadośćuczynienia oraz wydatków poniesionych w toku postępowania sądowego w kraju i przed Trybunałem.

Niespełnienie chociażby jednego z powyższych warunków skutkuje uznaniem skargi za niedopuszczalną i w konsekwencji odrzuceniem jej przez ETPCz.

Warto odnotować, że wniesienie skargi do ETPCz jest bezpłatne.

IV. Czy warto wnieść odwołanie od decyzji obniżającej emeryturę?

Nie napiszę Ci, że droga będzie łatwa i złożenie odwołania spowoduje rozwiązanie wszelkich problemów. Nie napiszę też, że owa droga będzie szybka. Nie napiszę też, że na pewno uda się zmienić krzywdzącą decyzja wynikającą z nowej ustawy.

Ale z całą pewnością, powiem Ci, że zaprzestanie działania z całą pewnością nie zmieni tego stanu rzeczy.

I jeśli nie zgadzasz się z wydaną decyzją i masz umożliwioną drogę odwoławczą, to masz tylko jedną szanse aby na tą drogę wejść. Jeśli po roku, dwóch okaże się, że „innym” udało się zmienić niekorzystne decyzje, Ty już tej drogi dostępnej nie będziesz mieć, jeśli minie termin na złożenie odwołania.

V. Masz jeszcze wątpliwości czy obniżenie emerytur jest słuszne?

To poniżej przedstawie pewną historię, która mi nie pozwala oceniać nic pochopnie i jednoznacznie.

Zawsze jak wydaje mi się, że mogę coś ocenić negatywnie, przypominają mi się słowa z opowieści:

Stary człowiek miał pięknego konia i mimo swojego ubogiego życia, nie zamierzał go sprzedawać. Wszyscy w wiosce traktowali go jako głupca i dziwaka, ale on powtarzał, że przyjaciół się nie sprzedaje, a koń jest dla niego przyjacielem. Któregoś dnia koń zniknął i cała wieś śmiała się ze starca, a zwłaszcza z jego głupoty, przez którą ich nie słuchał i nie zarobił na koniu.

Starzec na to mówił: „Nikt nie zna całego obrazu, po prostu koń zniknął, a to nie jest ani dobre, ani złe. Nie znamy książki po przeczytaniu trzech stron”.

Ponieważ po paru dniach koń wrócił przyprowadzając kilkanaście innych, wieś przyznała mu rację, zazdroszcząc bogactwa i tego, że teraz starzec ma trzydzieści koni. Starzec na to odpowiadał, że nikt nie zna całego obrazu po prostu koń przyprowadził inne konie, a to nie jest ani dobre, ani złe.

Cała wieś uważała, że tylko wrodzonej głupocie zawdzięcza to, że nie rozumie szczęścia, które go spotkało. W tym czasie jego syn, jedyny i ukochany, zaczął ujeżdżać konie i spadając połamał sobie obie nogi. To uczyniło z niego kalekę. Teraz wieś lamentując mówiła, że to wielkie nieszczęście. Wszystko przez te konie. Teraz masz syna kalekę, który nie będzie ci pomocny – mówili. Na to starzec, jak mantrę powtarzał: „Nikt nie zna całego obrazu, po prostu syn złamał obie nogi, a to nie jest ani dobre, ani złe”.

Czas mijał i czasy stały się niebezpieczne. Wybuchały wojny. Z wioski zabrano wszystkich zdrowych mężczyzn i wcielono do armii. Tylko kaleka pozostał. Ponieważ wszyscy zginęli i nikt z młodych nie wrócił do swoich rodzin, wieś przyznała rację starcowi, że chociaż syn jest kaleką, to jest z nim, a ich dzieci chociaż były zdrowe, już nie żyją. Starzec na to po raz kolejny powtórzył:

Nikt nie zna całego obrazu’…

Historia znana mi z wykładu i książki Jacka Walkiewicza

icon
Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: katarzyna@klemba.pl

Napisz komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Zaznaczone pola są obowiązkowe *